JAK DBAĆ O STAWY?
Ruchome połączenia kości, dzięki którym możemy się swobodnie poruszać, to nasze stawy. Czy będą
one sprawne do późnej starości, zależy od wielu czynników. Na niektóre z nich mamy wpływ.
Cokolwiek robimy: siedzimy, ziewamy, pracujemy na komputerze, cały czas nasze stawy pracują.
Gdy są zdrowe, nie zwracamy na nie uwagi. Z biegiem czasu powstają jednak zwyrodnienia, które
utrudniają swobodny ruch i aktywność fizyczną. Kiepski stan stawów często wynika z naszych złych
nawyków. Co powinniśmy zrobić, aby sprawnie działały i służyły nam do późnej starości?
Dieta i nie tylko
Na kondycję stawów wpływa wiele czynników. Należą do nich: wiek, płeć, uwarunkowania
genetyczne, brak lub nadmiar aktywności fizycznej, nieodpowiednia dieta, nieprawidłowa masa ciała.
Niewątpliwie istotna jest dieta, ponieważ żywność, którą dostarczamy naszemu organizmowi, jest
naturalnym źródłem substancji budujących kości i stawy. Dlatego w trosce o nie warto jeść białko
roślinne, ponieważ jest nieco mniej zakwaszające niż zwierzęce. Wskazane są także ryby morskie,
gdyż stanowią bogate źródło kwasów tłuszczowych omega-3. Tłuste ryby dostarczają też witaminę D,
która ułatwia przyswajanie wapnia i działa przeciwzapalnie. Na stawy korzystny wpływ mają również
oleje lniany i rzepakowy, a także oliwa z oliwek, siemię lniane oraz orzechy włoskie. Oprócz kwasów
omega-3 dostarczają one witaminę E, która ma działanie przeciwzapalne. Natomiast zawarte w
czosnku i cebuli związki siarki ograniczają wytwarzanie tych hormonów tkankowych, które
podtrzymują stany zapalne. Podobne właściwości mają: kurkuma, anyż, goździki i imbir oraz bazylia,
chrzan, majeranek, cząber, mięta i szałwia. Wskazane jest także picie soków z czarnej porzeczki,
aronii i winogron. Dietetycy polecają spożywanie dużej ilości warzyw i owoców. W jadłospisie
powinny się znaleźć: marchew, kapusta, ogórki, por, brokuły, buraki, seler, żurawina, cytrusy, owoce
dzikiej róży, jagody i truskawki. Warto także spożywać galaretkę, gdyż wpływa ona na zdolność
regeneracji chrząstki stawowej w naszym organizmie.
Co nam szkodzi?
Są pewne produkty, które stawy osłabiają. Należą do nich tłuszcze zwierzęce, czerwone mięso, białe
pieczywo pszenne, produkty z białej mąki, a także potrawy przygotowane w wysokich temperaturach.
Powinniśmy także unikać chipsów, zup z torebek oraz żywności wysokoprzetworzonej. Znajduje się w
nich dużo konserwantów i substancji dodatkowych, które destrukcyjnie działają na stawy. Alkohol,
mocna kawa i herbata zwiększają utratę wapnia z organizmu i zmniejszają jego przyswajalność.
Pewne składniki pokarmowe wywołujące alergię też mogą powodować schorzenia stawów, m.in.
mąka, czekolada, ryż, owies, kukurydza, ziemniaki, pomidory.
Sport, waga i stres
Odpowiednia aktywność fizyczna jest ogromnym wsparciem dla stawów. Nawet umiarkowane
ćwiczenia mogą zwiększyć objętość tkanki chrzęstnej stawów, co wpływa na większe wydzielanie
mazi do jamy stawowej. Dzięki temu stawy stają się sprawniejsze, poprawia się ich ukrwienie i
dotlenienie, co wpływa na likwidację uszkodzeń. Decydując się na podjęcie aktywności fizycznej,
należy jednak pamiętać o jej odpowiednim doborze. Optymalnym rozwiązaniem będą ćwiczenia
skoncentrowane na wykonywaniu płynnych ruchów. Szczególnie polecane to np. aqua-aerobic czy
nordic walking.
Niezwykle istotne jest także zachowanie odpowiedniej wagi ciała. Nadwaga i otyłość powodują, że
stawy są nadmiernie obciążone, co prowadzi do mechanicznych uszkodzeń chrząstki stawowej.
Utrzymanie prawidłowej masy ciała spowalnia również postęp zwyrodnień. Nasz styl życia oraz praca
zawodowa mogą negatywnie wpływać na nasze stawy. Częsta powtarzalność ruchów może
powodować przeciążenie tych samych części organizmu.
W trosce o stawy warto unikać stresu. Niestety, wywołuje on wiele chorób autoimmunologicznych,
np. RSZ. Doprowadza również do długotrwałego napięcia mięśni, co z kolei wpływa na usztywnienie
powięzi i ścięgien. Aby je zmniejszyć, warto zadbać o odpowiednie ćwiczenia i np. ruch na świeżym
powietrzu.
Ewa Sądej
Źródło:
Nasz Dziennik, 12 sierpnia 2021, Nr 185 (7147)
Artykuł dostępny na stronie: https://wp.naszdziennik.pl/2021-08-12/354747,jak-dbac-o-stawy.html
https://www.szlachetnezdrowie.pl