CO TO JEST OBS?
OBTURACYJNY BEZDECH SENNY
Obturacyjny bezdech senny jest chorobą mało znaną wśród lekarzy i innych pracowników ochrony zdrowia. Głównymi objawami OBS jest chrapanie, zaburzenia oddychania podczas snu (bezdechy i spłycenia oddychania) i nadmierna senność dzienna. OBS współistnieje z otyłością, zaburzeniami budowy gardła, np. skrzywieniem przegrody nosa. Deprywacja snu poprzez bezdechy i przerywana hipoksemia są powodem wielu powikłań i chorób współistniejących. Główne powikłania OBS to nadciśnienie, arytmie, napadowe migotanie przedsionków, brady i tachyarytmie, choroba niedokrwienna serca, zawał serca, niewydolność serca, nadciśnienie płucne i udary. Opublikowano wiele badań i artykułów, dzięki którym znamy obecnie patomechanizm powikłań OBS. Powtarzająca się hipoksemia jest powodem aktywacji układu sympatycznego, zaburzeń sercowo-naczyniowych, zapalenia i stresu oksydacyjnego, uwalniania substancji wazoaktywnych, zaburzeń funkcji śródbłonka, zaburzeń metabolicznych – insulinooporności, nadkrzepliwości i zmiany ciśnienia w klatce piersiowej. Każdy pacjent z w/w objawami powinien mieć wykonaną polisomnografię. która jest podstawą rozpoznania OBS.
OBJAWY CHOROBY
OBS cechują charakterystyczne objawy dzienne i nocne. Są one wynikiem m.in. deprywacji (fragmentacji) snu, powtarzających się hipoksemii oraz ich konsekwencji sercowo-naczyniowych. Główne objawy choroby występujące w nocy to wieloletnie chrapanie, czasami bardzo głośne, przerywane bezdechami, nasilające się podczas spania na wznak i po spożyciu alkoholu. Chrapanie narasta wraz ze wzrostem masy ciała. Czasami dźwięki mogą osiągać głośność do 65 decybeli. Z tego powodu małżonkowie najczęściej śpią w oddzielnych pomieszczeniach. Bezdechy, czyli przerwy w oddychaniu, bardziej niepokoją partnerów niż samych chorych. W takich sytuacjach partner czuwa nad chorym i budzi go zaniepokojony,
że ten się może udusić. Bezdechom towarzyszy wzmożona aktywność ruchowa z nadmierną potliwością. Sen jest niespokojny, chorzy rzucają się w łóżku, machają rękami, zrzucają
przedmioty ze stolików nocnych, rano ich pościel jest w nieładzie. U około 60% chorych występują świadome wybudzenia z uczuciem lęku, duszności lub dławienia. Nocne oddawanie moczu – nykturia, czyli konieczność oddawania moczu w nocy nawet kilka razy – występuje u około 70%chorych. Inne dolegliwości to kołatanie serca jako wyraz tachykardii towarzyszącej wybudzeniom, bóle w klatce piersiowej, które mogą mieć charakter bólu wieñcowego. Około 20% pacjentów cierpi na bezsenność lub trudności z zaśnięciem. W ciągu
dnia chorzy odczuwają nadmierną senność. Pacjenci z zaburzeniami umiarkowanymi i ciężkimi zasypiają wbrew własnej woli, zwłaszcza podczas monotonnych, nudzących czynności (oglądanie telewizji, czytanie, słuchanie prelekcji, wykładów, podczas narad), często zasypiają w czasie podróży. Zdarza się, że chorzy zasypiają podczas spotkañ towarzyskich. W skrajnych przypadkach zasypiają w czasie rozmowy lub posiłku, w trakcie pracy czy prowadzenia samochodu. Wykazano, że chorzy na OBS częściej powodują błędy na symulatorze jazdy samochodem i wypadki samochodowe niż osoby zdrowe. Osoby z postacią łagodną choroby panują nad sennością, często ziewają, mają problemy z koncentracją i utrzymaniem uwagi.
Brak nocnego wypoczynku może być powodem rozdrażnienia, co z kolei bywa przyczyną konfliktów w rodzinie oraz w pracy. Często występuje u nich upośledzenie pamięci świeżej, zdolności do planowania i przewidywania zdarzeń oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej. Występują także cechy wzmożonego napięcia, depresja i podwyższony poziom lęku. Sen nie przynosi należytego wypoczynku i dlatego chorzy rano budzą się zmęczeni, niewyspani, często z bólami głowy, mają problemy z porannym „rozruchem”. Około 40% chorych ma obniżone libido, niektórzy cierpią na impotencję, a około 75% mężczyzn z OBS ma zaburzenia erekcji. Na ogół chory zgłasza się do lekarza po długich namowach rodziny – żony/męża lub osoby śpiącej w tym samym pomieszczeniu, której przeszkadza głośne, nieregularne chrapanie oraz niepokoją długie przerwy w oddychaniu. Wywiad zebrany od rodziny jest podstawą ustalenia rozpoznania. Często jednak dopiero wystąpienie powikłań lub następstw OBS skłania lekarza do poszukiwania ich przyczyny.
ApneaLink Plus
Wieloletnie doświadczenie producenta, wysoka jakość wykonania i zaawansowanie technologiczne oraz prostota obsługi sprawiły, że aparaty ApneaLink Plus są najpopularniejszymi aparatami do wstępnej diagnostyki zespołu bezdechu sennego. Pozwalają one na kwalifikację pacjenta do dalszych badań. Teraz, diagnostyka zaburzeń oddychania podczas snu jest łatwiejsze z ApneaLink Plus, w warunkach domowych (zapewnia proste, oszczędne i niezawodne wyniki).
Badanie może być wykonywane ambulatoryjnie w dowolnym miejscu. Aparat ma wbudowany:
1. Bardzo czuły czujnik ciśnienia, który jest wykorzystywany do monitorowania przepływu powietrza przez nos, chrapania oraz ograniczenia przypływu powietrza „FL” za pomocą kaniulę nosową.
2. Pulsoksymetr do monitorowania saturacji SpO2 i rytmu serca HR.
3. Czujnik ciśnienia umożliwiający rejestrację ruchu klatki lub brzucha za pomocą pasa pneumatycznego.
Dzięki w/w czujnikom dane gromadzone w aparacie pozwalają na dokładne analizowanie: przepływu powietrza, chrapania, FL, saturacji, rytmu serca, ruchów klatki lub brzucha. Dane wczytywane do komputera poprzez kabel USB są automatycznie przetwarzane i umożliwiają automatyczną analizę parametrów zaburzeń oddychania w czasie snu, takich jak: bezdechy centralne, mieszany i obturacyjne, spłycenia oddechu HI, AHI, chrapanie oraz wzmożenie oporności górnych dróg oddechowych FL, indeks desaturacji, średni, najniższy poziomu saturacji, spadek saturacji poniżej 90%, 85%, 80% itp., analizę rytmu serca. Jako pierwsza firma opracowała algorytm automatycznego wykrywania i rozpozania oddychania typu Cheyne Stokes CR. Aparat rozpoznaje i różnicuje bezdechy obturacyjne i centralne. takich jak: bezdechy AI obturacyny czy centralny czy mieszany, spłycenia oddechu HI, AHI, chrapanie oraz wzmożenie oporności górnych dróg oddechowych FL, indeks desaturacji, średnią, najniższą poziomu saturacji, spadek saturacji niższej niż 90 %, 85 %, 80 % itp., analizę rytmu serca. Jako pierwsza firma opracowała algorytm automatycznego wykrywania i rozpozania oddychania typu Cheyne – Stokes’a CR.