SZCZEPIENIA

Pielęgniarki Podstawowej Opieki Zdrowotnej wykonują również szczepienia, patronaże i bilanse w poradni dziecka zdrowego.

SZCZEPIENIA

Szczepienia wg kalendarza szczepień zaczynamy po ukończeniu przez dziecko 6 tyg. życia . Jest to naturalny element dbania o zdrowie dziecka. Szczepienie „uczy” układ odpornościowy dziecka walki zagrożeniem bez konieczności przechodzenia niebezpiecznej choroby. Nowoczesne szczepionki zawierają mniejsza liczbę antygenów niż dawniej. Dlatego podanie wielu szczepionek nie przeciąża układu odpornościowego dziecka. Warto pamiętać, że w przypadku naturalnego zachorowania organizm dziecka jest narażony na oddziaływanie setek tysięcy białek o właściwościach antygenowych.
Nowoczesne szczepionki nie zawierają też związków rtęci.

Co to jest szczepionka?
Szczepionka jest biologicznym preparatem odpornościowym, który zawiera określony antygen lub antygeny. Wprowadzenie antygenu do organizmu, uodparnia go na zakażenie konkretnym (jednym lub kilkoma) drobnoustrojem chorobotwórczym.

Jak działa szczepionka?
Szczepionka wywołuje sztuczną odporność czynną, podobną do naturalnej odporności, które uzyskuje się po przebytym zakażeniu lub chorobie.

Szczepionka żywa zawiera całe, atenuowane drobnoustroje, które mogą namnażać się w organizmie szczepionej osoby. Szczepionka ta wywołuje silną odpowiedź immunologiczną już po jednorazowym podaniu. Uzyskana odporność jest bardzo podobna do odporności wywołanej naturalnym zakażeniem.

Szczepionka zawierająca zabite drobnoustroje lub wyizolowane, oczyszczone antygeny wywołuje słabszą odpowiedź immunologiczną. Uzyskanie odpowiedniego poziomu odporności może wymagać użycia w szczepionce substancji wspomagającej (adiuwantu) i wiązać się z kilkukrotnym podawaniem dawek szczepionki.

Szczepienia okazały się najskuteczniejszym dotąd narzędziem zwalczania chorób zakaźnych i przyczyniły się w znacznej mierze do ogromnego skoku cywilizacyjnego jakiego doświadczyła ludzkość w ciągu ostatniego wieku. Za pomocą szczepień osiągnięto spektakularne sukcesy eradykacji (wykorzenienia) najgroźniejszej plagi ludzkości jakim była ospa prawdziwa, która przed wprowadzeniem szczepień zabijała co trzeciego mieszkańca ziemi. Społeczność światowa jest bliska osiągnięcia kolejnych sukcesów: eradykacji poliomyelitis (choroby Heinego-Medina), odry i różyczki wrodzonej. Masowe szczepienia ludności Polski również doprowadziły do znacznego ograniczenia ryzyka zachorowania na błonicę, wirusowe zapalenia wątroby typu B i innych.

Obowiązujące akty prawne dotyczące szczepień
Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi
(Dz.U. z 2008 r. nr 234, poz. 1570)
Ustawa o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej
(Dz U. z 2012 r. nr 0, poz. 892)

Źródło: Dr hab. Wiesława Janaszek-Seydlitz
Zakład Badania Surowic i Szczepionek, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – PZH