ROZMOWA / z Joanną Rośniak, fizjoterapeutką Uzdrowiska Cieplice
Woda ma niezwykle pozytywny wpływ na nasze zdrowie, w tym także na rehabilitację.
Dlaczego tak się dzieje?
– Rehabilitacja w środowisku wodnym bardzo znacząco wpływa na skrócenie czasu jej
trwania, co jest jednoznaczne z szybszym odzyskiwaniem sprawności przez pacjenta. Woda
dzięki swoim właściwościom (temperatura, siła wyporu, ciśnienie hydrostatyczne, opór
wody) sprawia, że czynności, których nie możemy z różnych względów wykonać na
powierzchni, w środowisku wodnym stają się możliwe do wykonania. Jest to dla nas,
fizjoterapeutów, niezwykła wartość nie tylko pod względem ruchowym, ale też psychicznym.
Kto może korzystać z wodnej rehabilitacji?
– Nie ma ograniczeń wiekowych. Zarówno dzieci, dorośli, jak i osoby starsze mogą czerpać
korzyści z ćwiczeń w wodzie. Jeśli nie ma przeciwwskazań od lekarza, to wszyscy możemy
skorzystać z tej formy fizjo-terapii. Jest jednak kilka ograniczeń zdrowotnych, np. otwarte
rany, niewydolność krążeniowo-oddechowa, choroby przebiegające z utratą świadomości, np.
padaczka.
W jakich schorzeniach wska-zana jest fizjoterapia w wodzie?
– Zalecana jest m.in. w chorobach ortopedyczno-urazowych (złamania, urazy, kontuzje, stany
po zabiegach operacyjnych, uszkodzenie łąkotek, więzadeł, endoplastyka stawów, choroby
zwyrodnieniowe stawów, bóle kręgosłupa, wady postawy). Z fizjoterapii w wodzie mogą
skorzystać również osoby zmagające się z chorobami reumatologicznymi, układu nerwowego,
np. przy porażeniach, niedowładach oraz w wielu innych schorzeniach.
Wodna rehabilitacja może stanowić samodzielny program rehabilitacyjny, czy to raczej
metoda wspomagająca?
– W naszym uzdrowisku, ponieważ mamy taką możliwość, w celu przyspieszenia
występowania efektów terapeutycznych, czy też zwiększenia wachlarza tych efektów,
ćwiczenia w wodzie łączymy z innymi formami terapii. Rehabilitacja w wodzie może jednak
stanowić jedyną formę terapii, np. gdy występują przeciwwskazania do zastosowania innych
czynników.
Czy podczas ćwiczeń istotna jest temperatura wody?
– Tak, temperatura wody jest istotna i zależeć będzie przede wszystkim od intensywności
ćwiczeń. W ciepłej wodzie fizjoterapia daje dobre efekty, ponieważ zmniejsza się napięcie
mięśniowe, co często prowadzi do zmniejszenia dolegliwości bólowych. Intensywny trening
lepiej przeprowadzać w wodzie chłodniejszej, by nie dopuścić do przegrzania organizmu i
spowolnić proces zmęczenia.
Jakie korzyści dla naszego zdrowia daje terapia w wodzie?
– Ćwiczenia w wodzie umożliwiają nam przede wszystkim wzmacnianie dużych grup
mięśniowych, nie obciążając kręgosłupa i stawów. Rozwijają zdolności motoryczne,
pomagają korygować postawę ciała. Poprawiają krążenie krwi i przyspieszają metabolizm.
Wpływają korzystnie na układ nerwowy, mięśnie oddechowe oraz wzrost pojemności płuc.
Działają także relaksacyjnie i rozluźniają napięcie mięśniowe.
Jest wiele metod fizjoterapii w wodzie. Które z nich warto polecić?
– Fizjoterapeuci wykorzystują wodę nie tylko do ćwiczeń. Wykonują też szereg innych
zabiegów. W Uzdrowisku Cieplice wszystkie zabiegi wodne wykonujemy na bazie wody
termalnej, dzięki czemu uzyskujemy podwójną korzyść terapeutyczną. Pierwszą wynikającą z
dobrodziejstwa samej wody, która jest ciepła i bogata w substancje mineralne. Druga wynika
z działania czynnika fizycznego, charakteryzującego daną kąpiel, zabieg hydroterapii czy też
zabieg fizykalny.
Może to być:
- Oddziaływanie mechaniczne związane z ruchem wirowym (jak ma to miejsce w kąpieli
wirowej, wykonywanej na kończyny górne czy dolne). - Oddziaływanie przepływu prądu stałego przez kończyny zanurzone w wanienkach
wypełnionych wodą (jak w kąpieli elektryczno-wodnej czterokomorowej). - Oddziaływanie masażu wykonywanego strumieniem wody pod ciśnieniem, zarówno na
tkanki ciała zanurzone w wodzie (jak w masażu manualnym podwodnym czy też
hydromasażu wielostrumieniowym), jak i uderzający w ciało niezanurzone w wodzie (jak w
biczach szkockich). - Oddziaływanie masażu wykonywanego olbrzymią ilością pęcherzyków powietrza (jak w
kąpieli perełkowej czy w kąpieli ozonowej). - Oddziaływanie bezwodnika kwasu węglowego zmieszanego z wodą, który wytrąca się na
skórze w postaci pęcherzyków gazu (jak w kąpieli kwasowęglowej). - Oddziaływanie aktywnych biologicznie związków zawartych w borowinie (jak w kąpieli w
zawiesinie borowinowej).
Kto decyduje o odpowiednim doborze zabiegów wodnych dla pacjenta?
– Decyduje o tym lekarz specjalista rehabilitacji medycznej lub fizjoterapeuta uprawniony do
realizacji wizyty fizjoterapeutycznej.
Lepsze są zajęcia indywidualne czy grupowe?
– To, czy zdecydujemy się na zajęcia grupowe, czy indywidualne, zależeć będzie od wieku,
możliwości pacjenta i celu terapeutycznego, jaki chcemy osiągnąć. Ćwiczenia w wodzie
możemy z powodzeniem prowadzić w grupie. Jednak w niektórych przypadkach warto
zajęcia prowadzić indywidualnie.
Z pewnością podczas turnusów rehabilitacyjnych intensywność zabiegów jest dość duża. Po jakim czasie można zauważyć zdrowotne efekty?
– Tak, intensywność jest bardzo duża. Często efekty widzimy już od razu. Niemniej zakłada
się, że nie powinniśmy na nie czekać dłużej niż 2-3 tygodnie od zakończenia kuracji.
Dziękuję za rozmowę.
Czy wiesz, że…
• Woda – dzięki swoim właściwościom fizycznym i bogactwu substancji mineralnych –
doskonale nadaje się do rehabilitacji.
• Ćwiczenia w środowisku wodnym nie przeciążają mięśni i stawów, relaksują, zmniejszają
ból kręgosłupa.
• Jeśli nie ma przeciwskazań, każdy może skorzystać z tej formy terapii.
• Rehabilitacja w wodzie może być uzupełnieniem zabiegów i ćwiczeń przeprowadzanych w
gabinecie, ale może też stanowić niezależną i wyłączną metodę rehabilitacji.
Marek Zygmunt
Źródło:
Nasz Dziennik, Czwartek, 17 lutego 2022, Nr 39 (7304)
Pełna treść artykułu dostępna na stronie:
https://wp.naszdziennik.pl/2022-02-17/360840,zalety-wodnej-rehabilitacji.html
https://www.szlachetnezdrowie.pl