ROZMOWA / z Aurelią Romaniec, specjalistką z zakresu diagnozowania i leczenia chorób
skóry głowy i włosów z Gabinetu Trychologicznego „Dysmed” w Lubinie
Przyglądając się swoim włosom, możemy stwierdzić, że coś złego dzieje się z naszym zdrowiem?
– Mówi się, że włosy są papierkiem lakmusowym, wskaźnikiem stanu naszego zdrowia. Informują np.
o niektórych zatruciach pokarmowych, przyjmowanych lekach, zaburzeniach hormonalnych oraz
jakości żywienia. O istnieniu patologii w organizmie świadczy – poza nadmiernym wypadaniem –
zmiana grubości, struktury i zabarwienia włosa.
Dlaczego właśnie włos można uznać za barometr kondycji organizmu?
– Jest on umieszczony w mieszku włosowym i połączony z układem krwionośnym. Dlatego wszystko,
co jest we krwi lub czego w niej nie ma, trafia do żywych komórek włosa, z których ten włos
powstaje. Ponadto mieszek włosowy to najwrażliwszy miniorgan naszego organizmu. Właśnie z tego
powodu jakość i ilość włosów jest uzależniona od tego, co się dzieje w naszym organizmie.
Na czym polega analiza pierwiastkowa włosa?
– Badanie EHA, czyli analiza pierwiastkowa włosa, pozwala wykryć zachodzące w organizmie
procesy chorobotwórcze na podstawie zaburzeń równowagi pierwiastkowej. Badanie tego typu polega
na oznaczeniu stężenia we włosach makro- i mikroelementów, pierwiastków toksycznych, a także
wzajemnych proporcji pierwiastków.
Jakie choroby włosów i skóry głowy występują najczęściej?
– Schorzenia te można podzielić na trzy kategorie. Pierwsza z nich dotyczy chorób infekcyjnych oraz
chorób zapalnych skóry owłosionej głowy. Przynależą do niej choroby pasożytnicze skóry owłosionej
głowy: grzybica, łojotokowe zapalenie skóry, łuszczyca i autoimmunologiczne choroby pęcherzowe.
Drugą grupę stanowią różnego rodzaju łysienia. Zalicza się do nich łysienia niebliznowaciejące, w tym
łysienie plackowate, androgenowe, telogenowe, anagenowe, oraz trichotillomanię. W tej grupie
odnajdujemy także łysienia pierwotnie bliznowaciejące. Trzecią kategorię tworzą natomiast włosy w
zaburzeniach genetycznych. Chodzi tutaj o włosy bambusowe, rozszczep węzłowaty włosa, włosy
skręcone, obrączkowate, wełniaste, trichotiodystrofię, grupę włosów paciorkowatych, włosy
paciorkowate rzekome i włosy przypominające włosy paciorkowate.
Kiedy możemy mówić o chorobach infekcyjnych i zapalnych skóry owłosionej głowy?
– Symptomy grzybicy skóry owłosionej głowy zależą od rodzaju grzybicy. W przypadku niezapalnej
grzybicy włosy są krótkie, ułamane na różnej wysokości. Skóra może się zatłuszczać. Jeżeli
spowodowana jest ona grzybami, to może towarzyszyć jej rumień. W zapalnej odmianie grzybicy
mogą pojawić się krosty, ropnie albo kerion z krostami lub bez nich. Charakterystycznym objawem
łojotokowego zapalenia skóry są koliste ogniska rumieniowe, pokryte często żółtymi strupami, którym
towarzyszy silne złuszczanie naskórka, wysięki wyraźnie odgraniczone od zdrowej skóry. Pojawiają
się także przeczosy, nadżerki i strupy. Natomiast łuszczycę rozpoznajemy przez czerwone globularne
pierścienie i linie. Zmienionemu obrazowi naczyń towarzyszy białe lub srebrnobiałe złuszczenie.
Czym różnią się od siebie różne rodzaje łysienia?
– Łysienie plackowate objawia się czarnymi kropkami, włosami wykrzyknikowymi, stożkowymi,
ułamanymi, mieszkowymi, rozszczepem węzłowatym włosa, włosami przypominającymi włosy
paciorkowate, a także zwężeniem Pohla-Pinkusa, włosami pionowo odrastającymi, skręconymi,
zygzakowatymi. Natomiast łysienie androgenowe charakteryzuje się występowaniem włosów różnej
grubości – np. mieszkowych, cienkich, średniej grubości oraz grubych. Z kolei łysienie telogenowe
objawia się utratą włosów telogenowych obejmującą całą skórę owłosionej głowy przez okres dłuższy
niż osiem miesięcy. Towarzyszy temu stałe i zwiększone wypadanie włosów.
A jakie typowe cechy mają włosy w zaburzeniach genetycznych?
– Charakteryzują się one ścieńczeniami łodygi włosa i ryzykiem złamania w zwężonych miejscach.
Obserwuje się je w chorobach łysienia plackowatego, liszaja płaskiego mieszkowego oraz u pacjentów
w czasie chemioterapii.
Czy do wspomnianych schorzeń mogą się przyczynić jakieś inne choroby organizmu?
– Proces łysienia i toczących się zmian skórnych owłosionej skóry głowy może być związany z
niektórymi chorobami układowymi, jak np. zaburzenia metaboliczne, endokrynologiczne, choroby
autoimmunologiczne, niedożywienie, choroby nowotworowe oraz zaburzenia hematologiczne. Na
proces wypadania może także mieć wpływ niewydolność wątroby oraz nerek. Jednakże najczęstszą
przyczyną są choroby tarczycy, np. niedoczynność. Jest ona powiązana z obniżoną aktywnością
gruczołów łojowych i malejącym tempem wzrostu włosa. W efekcie włosy są łamliwe oraz
przerzedzone.
W chorobach związanych z przysadką, a precyzyjniej: z jej niedoczynnością – włosy są suche, cienkie,
a ich wzrost wyraźnie spowolniony. Jeżeli mamy do czynienia z zaburzeniami przytarczyc, włosy są
zwykle grube, ale może dochodzić do ogniskowego wyłysienia.
Natomiast w chorobach układowych tkanki łącznej, jak np. twardzina, toczeń rumieniowaty, dochodzi
do rozlanego przerzedzenia włosów. Może to być związane z chorobami limfoproliferacyjnymi, a
szczególnie z mucynozą mieszkową. Łysienie może występować w chorobach nowotworowych i być
związane z zaburzeniami jedzenia.
Zła dieta, stres, nieodpowiednia pielęgnacja lub zbyt częste farbowanie mają wpływ na stan włosów i
skóry głowy?
– Częste farbowanie i trwała, stosowanie silnych kosmetyków stylizacyjnych, suszenie gorącym
strumieniem powietrza, używanie prostownicy – wszystkie te nieprawidłowo wykonywane czynności
przyczyniają się do uszkodzenia włókien oraz podrażnień skóry. Wypadające włosy mogą też być
konsekwencją mocnych upięć, silnego ściągania pasm gumką, a także zaplatania ciasnych
warkoczyków. Naciąganie włókien podrażnia mieszki, może w efekcie powodować ich spłycenie i
przerzedzenie włosów.
Jeżeli rozpoznamy u siebie niepokojące objawy na skórze głowy lub włosach, powinniśmy udać się do specjalisty, czyli do trychologa. Na czym polega diagnostyka i leczenie omawianych chorób?
– Podczas pierwszej wizyty wykonywane jest badanie mikrokamerą. Ma ono umożliwić postawienie
właściwej diagnozy. Ocenia się strukturę włosów oraz powierzchnię owłosionej skóry głowy. Badanie
nie jest inwazyjne. Do powierzchni skóry głowy przykłada się jedynie mikrokamerę, która powiększa
obraz włosa i skóry głowy 50 i 200 razy. W badaniu trichoskopowym analizuje się ujścia mieszków
włosowych, wygląd łodyg włosów, charakter naczyń krwionośnych, stan powierzchni naskórka,
można także określić stopień keratynizacji. Cechy ocenianych struktur pozwalają stworzyć wzorzec
typowy dla danej jednostki chorobowej. Dzięki badaniu możemy dobrać odpowiednie produkty do
codziennej pielęgnacji skóry głowy i włosów oraz zastosować indywidualną, dobraną do potrzeb
konkretnej osoby kurację. Badanie pozwala również na ocenę skuteczności zastosowanej kuracji w
konkretnym przypadku. Podczas wizyty stacjonarnej trycholog może wykonać dodatkowe badania
diagnostyczne.
Celem zabiegów trychologicznych i pielęgnacyjnych jest wyeliminowanie poszczególnych problemów
skóry głowy, a tym samym poprawa stanu włosów i skóry głowy oraz samopoczucia pacjenta.
Podejmowane działania trychologiczne pełnią również funkcję szeroko rozumianej profilaktyki.
Zaliczamy do nich: zabiegi oczyszczające skórę głowy, przeciw wypadaniu włosów, łojotokowi,
łupieżowi tłustemu, suchemu, podrażnieniom skóry głowy, stymulujące wzrost włosów.
Dziękuję za rozmowę.
Czy wiesz, że…
• Z uwagi na zakres działania trychologię dzielimy na medyczną i kosmetyczno-estetyczną. Ta
pierwsza polega na leczeniu określonych patologii skóry głowy i włosów. Ta druga zaś
ukierunkowana jest na działanie wspomagające proces leczenia i pielęgnacji skóry głowy i włosów.
• Trichoskopia to nowoczesne i nieinwazyjne badanie pozwalające na ocenę stanu skóry głowy oraz
włosów. Metoda ta bazuje na technice dermoskopii lub wideodermoskopii, czyli pozwala oglądać
wybrane obszary w bardzo dużym powiększeniu.
• Trichogram jest badaniem diagnostycznym mającym ustalić przyczyny łysienia. Polega na
obejrzeniu pod mikroskopem świetlnym pobranych cebulek i ustaleniu ich liczby w danej fazie
wzrostu.
Marek Zygmunt
Źródło:
Nasz Dziennik, Czwartek, 10 lutego 2022, Nr 33 (7298)
Pełna treść artykułu dostępna na stronie:
https://wp.naszdziennik.pl/2022-02-10/360446,choroby-wlosow-i-skory-glowy.html
https://www.szlachetnezdrowie.pl