ROZMOWA / z Joanną Gajos, lekarzem dentystą
Ile mamy zębów stałych i jakie pełnią funkcje?
– Mamy 32 zęby stałe w szczęce i żuchwie. Osiem siekaczy, cztery kły, osiem przedtrzonowców i dwanaście trzonowców. Każdy z nich pełni ważną funkcję podczas odgryzania i żucia pokarmu, funkcję estetyczną (piękny uśmiech to wizytówka każdego człowieka) oraz funkcję mowy (bez zębów trudno o wyraźne mówienie).
W wieku dziecięcym liczba zębów jest mniejsza.
– Jest ich dwadzieścia, po dziesięć w szczęce i żuchwie. Pokutuje dawne przekonanie, że zębów mlecznych nie trzeba leczyć, a tymczasem nic bardziej mylnego. Każdy nieleczony ząb może prowadzić do silnego bólu wywołanego przez stan zapalny, ropnia, gorączki, a nawet uogólnionego zakażenia organizmu. O zęby mleczne należy dbać równie starannie jak o zęby stałe.
Czyli jak?
– Najważniejsza jest staranna i systematyczna higiena zębów i jamy ustnej. Częste mycie zębów (najlepiej po każdym posiłku), odpowiednio dobraną szczoteczką do zębów i pastą to podstawa. Uzupełnieniem mycia zębów jest oczyszczanie przestrzeni międzyzębowych tam, gdzie nie sięga szczoteczka do zębów. Służą do tego szczoteczki międzyzębowe, nici, wykałaczki oraz irygator do płukania przestrzeni międzyzębowych. Zalecanie jest także stosowanie płukanek antybakteryjnych do jamy ustnej. Wybór jest duży, a stomatolog na pewno wskaże najlepszy sposób codziennej higieny.
Nie należy także zapominać o kontrolnych wizytach u stomatologa. Ważnym elementem jest również zbilansowana i zdrowa dieta, która korzystnie wpływa oczywiście nie tylko na zęby.
Może Pani Doktor wskazać, jak należy się odżywiać?
– Przede wszystkim należy ograniczyć spożywanie cukrów prostych i jeść posiłki regularnie, unikając podjadania. Jeśli zaś jesteśmy łasuchami, to starajmy się jeść słodycze jako deser po głównym posiłku, a później umyć zęby albo chociaż przepłukać je wodą. Unikajmy słodyczy lepiących się do zębów, batoników, klejących się cukierków, landrynek. Jeśli chcemy zjeść coś słodkiego, niech to będzie domowe ciasto lub gorzka czekolada.
Czym charakteryzuje się próchnica zębów?
– Jest to choroba bakteryjna tkanek twardych zębów. Powodują ją bakterie bytujące w jamie ustnej. Trawiąc cukry z pożywienia, wytwarzają kwasy, które niszą tkanki zęba, zaczynając od szkliwa, poprzez zębinę, aż do wywołania zapalenia miazgi zęba. Próchnica może być przyczyną silnego bólu i zniszczenia tkanek zębów.
Zdrowie zębów zapewne wpływa na cały organizm?
– Zepsute zęby mogą powodować ropnie, bóle, opuchliznę w okolicy jamy ustnej. Bakterie bytujące w popsutych zębach mogą krążyć po całym organizmie, wpływając negatywnie nawet na bardzo oddalone narządy, na serce, stawy, nerki. Dlatego ważne jest wyleczenie zębów przed zabiegami chirurgicznymi, np. wszczepieniem endoprotezy stawu biodrowego. Należy też pamiętać, że choroby jamy ustnej to nie tylko choroby zębów. Każda niegojąca się rana i owrzodzenie jamy ustnej musi być zdiagnozowane, czy przypadkiem nie jest to rozwijający się nowotwór.
Choroby dziąseł mogą być również niebezpieczne?
– Pierwszym niepokojącym objawem chorób dziąseł jest krwawienie pojawiające się podczas szczotkowania i nitkowania zębów. Dziąsła mogą być opuchnięte, mieć czerwoną otoczkę, mogą na nich zalegać złogi kamienia nazębnego. Zapalenie dziąseł to choroba, która zwykle rozwija się powoli i może prowadzić do zapalenia całego przyzębia. Może to skutkować rozchwianiem zębów, a nawet w końcu ich utratą. Dlatego krwawiących dziąseł nie należy bagatelizować. A kamień nazębny musi być regularnie ściągany przez stomatologa.
Uzupełnienia protetyczne także wymagają odpowiedniej higieny?
– Korony i mosty protetyczne na zębach czyścimy tak jak własne zęby. Istnieją specjalne nici dentystyczne ułatwiające oczyszczanie wokół mostów protetycznych, tak by nie zalegały wokół nich resztki jedzenia. Jeśli zaś chodzi o protezy ruchome, to należy je myć szczoteczką do zębów i mydłem bądź specjalną pastą do mycia protez. Raz na jakiś czas warto także zanurzyć je w odpowiednim płynie, który ułatwi oczyszczanie osadów. Protez absolutnie nie wolno trzymać w szklance z wodą! Jeśli protezę odkładamy na noc, musi ona być dobrze wymyta, wysuszona i odłożona np. do pudełeczka z dziurkami, tak by nie była trzymana w szczelnym zamknięciu. Jeśli po jedzeniu nie mamy możliwości umycia protezy, dobrze jest udać się do łazienki i tam opłukać ją z resztek jedzenia. Co kilka lat protezy należy zmieniać na nowe, ponieważ dziąsła także z czasem zmieniają swój kształt, a proteza może przestać pasować.
Dziękuję za rozmowę.
Źródło: https://sklep.naszdziennik.pl https://www.szlachetnezdrowie.pl
Marek Zygmunt „Nasz dziennik” Czwartek, 13 lutego 2020, Nr 36 (6694) – Szlachetne zdrowie